thumb_13hover_700x525

13 MARIE PETERSEN

Zurück zur Übersicht
comment 0
KOBIETA

MARIE PETERSEN

1816 – 1859

 

frau13_750x750

 

AUTORKA BAŚNI

„W najwcześniejszej młodości dojrzewał w tym pojętnym, uzdolnionym dziecku talent poetycki, który żywiony i wzmocniony przez solidną wiedzę i kształcenie w zakresie estetyki, w zaciszu ojcowskiego domu, oświecony blaskiem domowego miru oraz ogrzany rodzinnym ciepłem, kwitł coraz bardziej, aby rozbłysnąć w obu tomikach jej poezji.“ (Brümmer 1913)

Ten cytat przedstawia nam postać Marie Petersen, osobę mogącą ze względu na wrodzone skrzywienie kręgosłupa i wątłe zdrowie w całym swoim życiu zaledwie raz opuścić rodzinny Frankfurt nad Odrą. Urodzona 31 lipca 1816 roku jako najstarsza córka zamożnego farmaceuty spędza swoją młodość w domu ojca, rajcy miejskiego i honorowego obywatela miasta – Karla Petersena. Po sprzedaży rodzinnej apteki „Pod złotą kulą” jego druga żona Amalie zamienia ich dom w, jak sama to określa, „naczelny dom frankfurckiej muzyki“. Atmosfera najbliższego otoczenia działa bardzo pozytywnie na edukację Marie, a w szczególności pozwala dojrzewać jej poetyckim uzdolnieniom. Swoją jedyną podróż w życiu odbywa w 1851 roku w Góry Harcu. Stamtąd wysyła swojemu krewnemu list, w którym opisuje wrażenia z podróży. Zachwycony jego treścią adresat namawia Marie do publikacji. Wydaje go królewski księgarz Alexander Dunker pod tytułem Księżniczka Ilse. Baśń z Gór Harcu. W 1856 roku powstaje tomik Błędne światełka. Baśń zapomnianej autorki Księżnej Ilse, który także zawiera wspomnienia poetki z gór. Oba dzieła odnoszą tak znaczący sukces, że doczekają się 40 wydań oraz tłumaczenia na języki angielski i francuski. Po powrocie z podróży Marie Petersen żyje jednak w izolacji i odmawia publikacji pod własnym nazwiskiem. Podejrzewa się wręcz, że za jej baśniami stoją znani pisarze, jak np. Heinrich Heine. Opisuje się ją jako osobę nieśmiałą, nieroszczeniową, serdeczną i skromną. Źródła podają sprzeczne informacje o dokładnej dacie ujawnienia autorstwa obu baśni do wiadomości publicznej – dzieje się to albo za jej życia albo już po śmierci. Do dzisiaj książki pozostają więc bardziej znane niż ich autorka. Umiera na zapalenie płuc w 1859 roku w wieku zaledwie 43 lat. Próby czasu nie przetrwał również jej rodzinny dom przy byłej Bischofstraße 19, który spłonie jeszcze w XIX wieku i nie zostanie nigdy odbudowany. Obecnie jest to niezabudowana przestrzeń między Biblioteką Miejską a domem Bollfrasa.

dawna apteka „Zur Goldenen Kugel“, obok Biblioteki miejskiej i regionalnej, Bischofstrasse 19

Illustration aus dem Buch „Prinzessin Ilse. Ein Märchen aus dem Harzgebirge“, Ausgabe aus dem Jahr 1857

Kobiety-pisarki Literatura przez długi czas pozostawała męską domeną. Kobietom odmawiano dostępu do wykształcenia, a publikacja książki napisanej przez autorkę pod jej prawdziwym imieniem i nazwiskiem uchodziła za sytuację niezwykłą. Do XX wieku kobiety nierzadko używały męskich pseudonimów – albo zmotywowane własnymi względami albo za namową wydawcy. Słynnym tego przykładem są siostry Emily, Anne i Charlotte Brontë, które publikowały odpowiednio jako Ellis, Acton i Carter Bell.