thumb_1hover_700x525

1 JUSTINE SIEGEMUNDIN

Zurück zur Übersicht
comment 0
KOBIETA

JUSTINE SIEGEMUNDIN

1636 – 1705

frau1_750x750

POŁOŻNA I AUTORKA

Justine Dittrich przychodzi na świat w 1636 roku w dolnośląskiej Roztoce jako córka pastora. Za mąż wychodzi za zarządcę finansowego Siegmunda. W wieku 20 lat poddaje się leczeniu ciąży rzekomej i po tym doświadczeniu postanawia zostać położną. Przez następne dwanaście lat zbiera praktyczne doświadczenie, pomagając przy odbiorach porodów ubogich chłopek. W 1683 roku zostaje miejską akuszerką w Legnicy ciesząc się wielką sławą i szacunkiem. Jej sukces zawodowy to osiągnięcie szczególne, ponieważ pierwsza pruska ustawa o położnych z roku 1693 przewiduje dopuszczenie do zawodu akuszerki wyłącznie kobiety, które urodziły już dziecko.

Reputacja Justine zwraca uwagę wielkiego elektora Fryderyka Wilhelma, który w 1688 roku mianuje ją akuszerką domu brandenburskiego i zaprasza do Belina. Monarcha wysyła ją m.in. na dwór holenderski, gdzie spotyka angielską księżniczkę Marię II Orańską. Księżniczka namawia Justine do publikacji zapisków i zamówienia ilustracji miedziorytowych. Justine Siegemundin prezentuje swój rękopis trzem nadwornym kaznodziejom oraz wydziałowi medycyny Uniwersytetu we Frankfurcie nad Odrą.

18 marca 1689 roku jej praca otrzymuje naukowy atest i zostaje opublikowana w Cölln nad Sprewą pod tytułem „Królestwa pruskiego i brandenburskiego domu akuszerka, tj.: Nadzwyczajnie konieczny wykład o porodach ciężkich i w niewłaściwym ułożeniu”. Justine Siegemundin opisuje przede wszystkim porody płodów znajdujących się w „nietypowym ułożeniu“ i wyjaśnia po raz pierwszy tzw. „podwojony chwyt“ przywracający niekorzystnie ułożony płód do pozycji umożliwiającej poród. Przy pomocy pętli zaciskowych i wewnętrznych chwytów manualnych płód jest obracany tak, aby można było wydobyć go nogami naprzód. Podręcznik zawiera również liczne ilustracje przedstawiające różne ułożenie płodów. Książka nie zdobywa wyłącznie pozytywnej krytyki. Jednakże Justine Sigemundin dzięki swojemu doświadczeniu w położnictwie potrafi obronić się przed stawianymi jej zarzutami. Publikacja książki do roku 1756 jest wielokrotnie wznawiana i przetłumaczona na język niderlandzki. Swój urząd królewskiej akuszerki Justine sprawuje następnie na dworze nowego władcy, wielkiego elektora Fryderyka III, późniejszego króla Prus Fryderyka I. Umiera w 1705 roku w Berlinie. Za życia wspiera przy porodzie ok. 5000 – 6200 kobiet. Jej podręcznik do dziś stanowi ważny dokument w historii medycyny i przez wiele lat służyć będzie jako podstawowa literatura położnicza. Justine Siegemundin jest także jedną z niewielu kobiet w historii starej Viadriny. Od 2014 roku o jej życiu przypomina poświęcona jej osobie tablica informacyjna przed siedzibą Uniwersytetu powstała w ramach projektu Kraju Związkowego Brandenburgia pt. Miejsca Kobiet.

tablica Miejsca Kobiet, budynek główny Viadriny, wejscie od Logenstraße

Kobiety w nauce Obecność kobiet w świecie nauki długo stanowiła wyjątek od reguły. Dośrodowisk akademickich musiały przedzieraćsię różnymi niezwykłymi sposobami. Studia podjąć mogły w Niemczech dopiero od 1908 roku. Zaangażowane działaczki stale walczyły ze stereotypem o rzekomym braku niezbędnych kwalifikacji umysłowych kobiet. Pierwsza studentka doczekała się przyjęcia na Viadrinę dopiero po ponownym otwarciu uczelni w 1992 roku. Pomimo upływu czasu w 2013 roku jedynie 21,3% stanowisk kierowniczych w jednostkach naukowych niemieckich uczelni zajmowały profesorki.